تحقیق در عملیات چیست ؟

از اواسط دهه پنجاه به بعد ، همراه با گسترش كاربرد تحقیق در عملیات در نتیجه جنگ جهانی دوم (كه در گامهای پیشین از آن گفته ایم) ، تعاریف متعددی از تحقیق در عملیات توسط انجمن های تخصصی تحقیق در عملیات و نویسندگان ارائه شده است اما هنوز تعریف واحدی از آن وجود ندارد . در اینجا به بیان برخی تعاریف موجود می پردازیم :

۱- تعریف انجمن تحقیق در عملیات بریتانیای كبیر (ویلكس ،۱۹۸۰)

تحقیق در عملیات عبارتست از كاربرد روشهای علمی در مسائل پیچیده پدید آمده برای هدایت و مدیریت سیستم های بزرگ شامل انسان ، ماشین ، مواد و پول ، در صنعت ، تجارت ، دولت و دفاع . رویكرد متمایز تحقیق در عملیات ، توسعه مدلی علمی از سیستم به همراه اندازه گیری عواملی مانند شانس و خطر برای پیشگویی و مقایسه پیامدهای تصمیمات ، استراتژیها یا كنترلهای جانشین می باشد . هدف ، كمك به مدیریت در تعیین سیاست ها و اقدامات به صورت علمی است .

۲- تعریف انجمن تحقیق در عملیات آمریكا (پولاك، راسكوپف و بارنت ،۱۹۹۴)

۲-۱- تحقیق در عملیات رویكردی علمی برای تصمیم گیری است .

۲-۲-تحقیق در عملیات عبارتست از تصمیم گیری علمی برای دستیابی به بهترین طراحی و عملیات سیستم ها ، معمولا در شرایطی كه تخصیص منابع محدود نیز مورد نیاز باشد .

۳- تعریف دالن باخ و جرج ،۱۹۷۸ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات عبارتست از كاربرد سیستماتیك روشها ، تكنیكها و ابزار مقداری برای تحلیل مسائل عملیات سیستم ها .

۴- تعریف دالن باخ و جرج ،۱۹۷۸ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات اساسا عبارتست از مجموعه ای از تكنیكها و ابزارهای ریاضی به همراه نگرشی سیستمی كه برای حل مسائل تصمیم عملی دارای ماهیت اقتصادی یا مهندسی بكار می رود .

۵- تعریف ثیراف و كك لمپ ،۱۹۷۵ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات عبارتست از بكارگیری نگرش برنامه ریزی شده (روش علمی روز آمد شده) و تیمی چند تخصصی برای بیان ارتباطات عملكردی پیچیده ، در قالب مدلهای ریاضی با هدف ارائه مبنایی مقداری برای تصمیم گیری و كشف مسائل جدید برای تحلیل مقداری .

۶- تعریف حمدی طه ،۱۹۷۶ از تحقیق در عملیات:

این حوزه جدید تصمیم گیری با استفاده دانش علمی از طریق تلاش تیمی چند تخصصی برای تعیین بهترین نحوه بهره برداری از منابع محدود تعریف می شود .

۷- تعریف چرچمن ، اكاف و آرنوف ،۱۹۵۷ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات در كلی ترین معنی عبارتست از كاربرد روشها ، تكنیكها و ابزار علمی در مسائل شامل عملیات سیستم ها ، به گونه ایكه عملیات چنین سیستمهایی در قالب جوابهای بهینه مسائل كنترل شوند .

۸- تعریف لاس و روزن وین ،۱۹۷۷ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات می تواند بعنوان رویكردی علمی برای تصمیم گیری تعریف شود . رسالت تحقیق در عملیات پشتیبانی در حل مسائل واقعی در حوزه های كاربردی متنوع با استفاده از مدلسازی ریاضی و كامپیوتری می باشد .

۹- تعریف سوپر ، اوسبورن و زوزیگ ،۱۹۹۰ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات ، نوع خاصی از پژوهش كاربردی است و در بیشتر موارد به عنوان ابزار مدیریت بكار گرفته می شود . تحقیق در عملیات به عنوان كاربرد روش علمی در حل مسائل مدیریت آغاز شد . تحقیق در عملیات با رویكردی مقداری به تحلیل مسائل مدیریت دارد .

۱۰- تعریف كی وود ،۱۹۷۱ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات ، علمی تجربی و كاربردی است كه به مشاهده ، درك و پیشگویی رفتار سیستم های هدفمند متشكل از انسان و ماشین می پردازد .

۱۱- تعریف وارنر ،۱۹۹۶ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات تلاش خود را مختص به درك رفتار سیستم های عملیاتی متشكل از طبیعت ، انسان و ماشینها می كند . ماشینها چیزهایی علاوه بر ساخته های بشری ، مانند قوانین ، عادات معمول ، رفتار بشری و ساختارها و رسوم اجتماعی را شامل می شوند . چنین سیستم هایی در تجارت ، مدیریت و دولت معمول هستند . نوع پژوهش در تحقیق در عملیات هم توسعه تئوریها (كه در تحقیق در عملیات مدل نامیده می شود) و هم كاربرد این دانش در بهبود عملیات سیستم ها را شامل می شود .

۱۲- تعریف ساعتی ،۱۹۸۸ از تحقیق در عملیات :

تحقیق در عملیات عبارت است از كمك به مدیران در تصمیم گیری از طریق ارائه اطلاعات عددی مورد نیاز به آنها بر اساس روش علمی تحلیل .

●هدف تحقیق در عملیات چیست ؟

۱- حل مسائل عملیاتی

۲- حل مسائل عملیات سیستمهای شامل انسان ، ماشین ، مواد ، انرژی ، اطلاعات و پول .

۳- حل مسائل تصمیم گیری

عملیات عبارتست از مجموعه ای از چند یا تعداد زیادی عمل یا وظیفه مستقل مربوط به مواد خام ، انسان و ماشینها كه وقتی در كنار هم قرار می گیرند ساختار منسجمی را تشكیل می دهند كه از آن عملی در راستای اهداف بزرگتر و وسیعتر حاصل می شود (ساعتی ،۱۹۸۸) . موردیك و مانسون (۱۹۸۶) عملیات را چنین تعریف می نمایند : عملیات عبارتست از مجموعه ای از عناصر كاری كه منجر به تغییر ارادی خصوصیات فیزیكی یا شیمیایی یك شیء ، مونتاژ یا دمونتاژ اجزاء ، تنظیم و آماده سازی عملیات دیگر ، حمل ونقل ، بازرسی ، بایگانی یك شی ء یا ثبت داده ها می گردند ؛ همچنین عملیات زمانی اتفاق می افتد كه تلاش فكری در خصوص اجزاء یك مساله پیچیده یا برای یك مساله ساده بكار رود .

موردیك و مانسون (۱۹۸۶) سیستم را چنین تعریف می نمایند : سیستم عبارتست از مجموعه ای از عناصر سازمان یافته دارای اثر متقابل كه از طریق انجام عملیات روی داده ها ، اطلاعات ، انرژی ، ماده یا ارگانیسم ها در یك فاصله زمانی برای تولید اطلاعات ، انرژی ، ماده یا ارگانیسم ها به عنوان خروجی ، هدف یا اهداف مشتركی را دنبال می كند .

مسائل عملیاتی و عملیات سیستم ها مسائلی هستند كه در اجرا ، كنترل ، هدایت ، هماهنگی ، تنظیم ، برنامه ریزی ، زمانبندی ، بهینه سازی و بهبود عملیات پیش می آیند . خیلی از نویسند گان بین پاسخهای مسأله و تصمیم ها و همچنین حل مسأله و تصمیم گیری تفاوتی قایل نمی شوند . موردیك و مانسون (۱۹۸۶) مسأله و تصمیم را یكی نمی دانند ؛ مسائل هنگامی بروز می نمایند كه ما ناراضی هستیم ، هنگامی كه چیزی ما را تا آن حد آزار می دهد كه احساس می كنیم باید اقدامی صورت دهیم . فعالیت حل مسأله عبارتست از جستجوی راه حل ها یا خط مشی هایی كه نارضایتی ما را كاهش دهد . معمولا تعداد زیادی راه حل برای یك مسأله وجود دارد كه بعضی از آنها بهتر از بقیه هستند ؛ انتخاب از میان این راه حل ها یا خط مشی ها ، تصمیم گیری است .

● انواع پژوهش در تحقیق در عملیات كدامند ؟

در یك دسته بندی عمومی ، اگر پژوهش برای حل مسائل مشخص و موجود انجام شود نوع پژوهش از جهت خروجی ، كاربردی خواهد بود و اگر توسعه تئوریها و روشهای عمومی برای تولید دانش هدف باشد نوع پژوهش ، محض خواهد بود .

با هدف تدوین روش پژوهش برای تحقیق در عملیات ، در اینجا دسته بندی عملی تری از انواع پژوهش در تحقیق در عملیات ارائه می كنیم . در این دسته بندی سه نوع پژوهش قابل تشخیص است

۱- حل مسائل واقعی .

۲- توسعه مدل یا روش حل برای مسائل كلاسیك .

۳- توسعه تئوریها یا فنون عمومی .

در حل مسائل واقعی ، متخصص تحقیق در عملیات با مساله ای مربوط به یك عملیات در حال اجرا روبروست . صرفنظر از اینكه مشكل چه باشد و چگونه توسط سفارش دهنده مطرح شده باشد ممكن است از دیدگاه تحقیق در عملیات ناشناخته بوده و به درستی تعریف نشده باشد یا چیزی به غیر از آنچه باشد كه مدنظر سفارش دهنده است ؛ بنابراین تعریف مساله در این نوع پژوهش از اهمیت بالایی برخوردار است . واقعی بودن مساله ضرورت دقت در تعیین مفروضات ، جمع آوری داده ها ، تعیین پارامترها و روابط و تدوین اهداف عملیات و شاخص های اثربخشی را دوچندان می نماید . عوامل اشاره شده نقش تعیین كننده ای در تعریف مساله و دستیابی به راه حل دارند . راه حل پیشنهادی در حل مسائل واقعی زمانی ارزشمند است كه بتواند در عمل پیاده شود . یعنی تطبیق و تعدیل راه حل پژوهش به شكلی كه به راه حل عملیاتی و واقعی منجر شود بسیار مهم است .

مسائل كلاسیك ، مسائلی هستند كه به دلیل تشابه در بسیاری از عملیات مختلف ، پژوهشهای متعدد برای ارائه راه حل و دارا شدن سابقه علمی در كتابها و مقاله های مربوط به تحقیق در عملیات ، به شكل كلاسیك درآمده اند . مساله فروشنده دوره گرد ، مساله مسیریابی وسایل ترابری ، مسائل برش و چیدمان ، تعادل خط مونتاژ ، مساله زمانبندی خدمه پرواز ، مساله تخصیص مضاعف و زمانبندی كارگاهی از مسائل كلاسیك به شمار می آیند ؛ این مسائل كاملا شناخته شده هستند . اهداف ، شاخص های اثربخشی ، محدودیتها و قیود ، پارامترها و مفروضات هر یك از مسائل كلاسیك مشخص و روشن هستند . خصوصیات راه حل ، مشخص و به صورت مستقیم قابل كاربرد در موارد واقعی هستند . نیازی به جمع آوری داده های واقعی نیست و داده های فرضی كه به شرایط واقعی این نوع مسائل شبیه باشد كفایت می كند ؛ در حل این نوع مسائل ، پژوهشگر با توسعه مدلی از مساله ، روش حل مساله یا هر دو روبروست .

در توسعه تئوریها یا فنون عمومی ، حل مساله واقعی یا كلاسیك مدنظر نیست بلكه پژوهشگر قصد دارد تئوریهای جدیدی را در قالب قضایا و روابط برای مفاهیم ، اصول و فنون موجود بیان دارد یا فن جدیدی را برای استفاده در حل مدلها ابداع نماید . در اینجا هدف كاربرد نتایج پژوهش در حل مسائل نیست (اگر چه ممكن است از آنها استفاده شود) بلكه تولید دانش در حوزه تحقیق در عملیات است . در این نوع پژوهش ، پژوهشگر با تعریف مساله ، جمع آوری داده ها ، مدلسازی و كاربرد نتایج حل مدل روبرو نیست و بنابراین روش پژوهش متفاوت و كمتر قابل مستندسازی خواهد بود .

همانطور كه مشاهده می شود روش پژوهش در هر دسته متفاوت از دیگر دسته ها خواهد بود . دسته اول و دوم براساس تعاریف ، پژوهش كاربردی هستند اما ممكن است پژوهشهای دسته اول منجر به انجام پژوهش های دسته دوم و سوم و پژوهش دسته دوم منجر به پژوهش دسته سوم گردد ؛ پژوهش در دسته سوم ، پژوهش از نوع محض است .

● تحقیق در عملیات و مهندسی صنایع ؛ شباهتها و تفاوتها

تا اواخر سالهای ۱۹۴۰ توسعه مهندسی صنایع مبتنی بر روشهای سنتی تیلور ، گانت و گیلبرت بود . بعد از جنگ جهانی دوم و در اواخر سالهای ۱۹۴۰ و اوایل ۱۹۵۰ ، تحقیق در عملیات به واسطه موفقیتهای بدست آمده در جنگ ، جای خود را در فعالیتهای صنعتی ، بخشهای خدماتی و سازمانهای دولتی و خصوصی باز كرد . مفاهیمی كه توسط تیلور ، گانت ، گیلبرت و دیگران توسعه داده شده بودند نیازمند تحلیل مقداری دقیق تر و روشهای سیستم گرا بودند كه تا آن زمان بصورت سنتی به كار گرفته می شدند . ظهور تحقیق در عملیات ، نقطه عطفی در تحول روشهای مهندسی صنایع بود كه نتیجه آن توسعه روشهای مقداری ، الگوریتمهای ریاضی و ... بود كه در بكارگیری موثر مفاهیم توسعه یافته توسط تیلور و دیگران استفاده شد . ممكن است این پرسش مطرح شود كه آیا مهندسی صنایع و تحقیق در عملیات یك نظام واحد هستند یا دو نظام جدا از هم ؟ تاریخ مهندسی صنایع و تحقیق در عملیات جدای از هم است اما فلسفه وجودی هر دو یكی است ؛ یعنی ارائه راه حلهای موثر و كارا برای مسائل مربوط به طراحی ، تحلیل و ارزیابی .

تفاوت اصلی مهندسی صنایع و تحقیق در عملیات حوزه تحلیل ، نوع مدلها و متدولوژی ای است كه هر یك استفاده می كنند . توسعه های اولیه مهندسی صنایع در ارتباط با كارگاههای ساخت بوده و به شدت مبتنی بر استفاده از روشهای سیستماتیك ذهنی به جای استفاده از روشهای ریاضی می باشد . بعضی از این روشها شامل برنامه ریزی فرایند ، بهبود روشها ، استانداردسازی زمان انجام كار و استفاده از آنها و ارزیابی كار می باشند كه از جمله روشهای سنتی مهندسی صنایع به شمار می آیند . اما در سی سال اخیر بخش اعظم مهندسی صنایع از طریق فنون تحلیل مبتنی بر مفاهیم ریاضی كاربردی صورت گرفته است (میلر و شمید ،۱۹۸۴) .

▪دوره دوم : بین سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی

در اوایل این دهه تمرکز نرم افزاری بیشتر بر روی سیستمهای کنترل موجودی بود . در این مدت همچنان بیشتر از مفاهیم سنتی کنترل موجودی برای توسعه نرم افزارهای مرتبط استفاده می شد . اما در اواخر این دهه مفهوم MRP یا برنامه ریزی مواد موردنیاز معرفی و نرم افزارMRPI توسط IBM شركت توسعه پیدا کرد . مهمترین مشکل این نرم افزار و نرم افزارهای مشابه ، اجرای آن بر روی Main Frame های گران قیمت مستقر در مراکز دانشگاهی ، نظامی و ... بود و همین امر فاصله زمانی بین دو برنامه ریزی را افزایش می داد . این سیستم بصورت برگشتی ، زمان تحویل اقلام موردنیاز برای ساخت یك محصول خاص را از زمان تحویل به مشتری تا زمانیكه موردنیاز برای مونتاژ شدن روی خطوط مونتاژ بود ، برنامه ریزی می كردند . سازمانها در اجرای MRPI مشكلات زیادی داشتند ؛ این مشكلات بیشتر مشكلاتی سیستمی و ناشی از كاربران بودند تا مشكلاتی تكنولوژیك . از طرف دیگر ، این سیستم ارتباط بین تولید و استراتژیهای رقابتی سازمان را چندان مدنظر قرار نمی داد ؛ ضمنا ظرفیتهای تولیدی سازمان چندان در این سیستم لحاظ نمی شدند .

▪دوره سوم : بین سالهای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی

تمرکز بر MRPI با توجه به برنامه كلان تولید یا MPSو توسعه MRP حلقه بسته . در این سیستمها امکان بروز نارسایی در زنجیره تولید به حداقل رسید اما همچنان این سیستمها فقط برنامه ریزی تولید را انجام داده و حمایت چندانی از سایر منابع تولید نداشتند .

▪دوره چهارم : بین سالهای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی

گسترش MRPI به کف کارگاه و توسعه MRPII که برنامه ریزی بخش زیادی از منابع تولیدی را انجام می داد . در اوایل همین دهه سیستمهای DRP یا سیستمهای برنامه ریزی توزیع که مستقل از MRPII عمل می کردند وارد این سیستم شده و عملا مشکل عدم ارتباط این دو سیستم با یکدیگر مرتفع گردید .

▪دوره پنجم : بین سالهای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی و پس از آن

گسترش MRPII به سایر حوزه ها و اضافه نمودن سیستمهای پشتیبان تصمیم به MRPII توسعه یافته که در تمام عرصه های تولیدی ، خدماتی ، تجاری ، توزیع و ... کارایی داشت و ظهور ERP . مشکل عمده سیستمهای MRPII و توسعه یافته های آن این بود که تنها سیستم تولیدی ساخت به منظور انبار یا MTS را پشتیبانی می نمود و سایر سیستمهای تولیدی را چندان پوشش نمی داد ؛ اما با ظهور ERP در حوزه تولید ، تمامی سیستمهای تولیدی تحت پوشش قرار گرفتند . بخشها ، فرایندها و وظایف مختلفی از جمله كنترل كیفیت ، نگهداری و تعمیرات ، امور حسابداری ، مالی و ... به سیستمهای تولیدی متصل شده و ERP به عنوان حد فاصل سیستمهای SCM و CRM مطرح گردید . این سیستم بیش از آنكه عنوان جدیدی برای MRPII باشد ، به عنوان سطح بعدی در سطوح تكاملی سیستمهای كامپیوتری طراحی شده برای پشتیبانی از عملیات سازمان مطرح است .

در سال ۱۹۹۵ ، پدیده اینترنت واردERP شد و در سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ ، EDI و ERP با یکدیگر پیوند خوردند ؛ در سال ۲۰۰۰ اینترنت به عنوان جزیی تفکیک ناپذیر از ERP محسوب و سیستمهای ERP تحت وب توسعه یافتند که فناوری چند لایه ای در معماری سیستم اطلاعاتی را پشتیبانی می کنند . امروزه هم سیستمهای جدیدی با عنوان ERP II در حال توسعه هستند که اساس آنها وب بوده و تمرکز بسیار زیادی بر حمایت از ماژول SCM دارند و عملا در تعریف امروز ERP ، آنرا کاملا مرتبط و جدایی ناپذیر از SCM تعریف می نمایند . قابل ذکر است که در سال ۱۹۹۸ بیش از بیست هزار سازمان در سراسر جهان مبلغی افزون بر هفده میلیارد دلار در زمینهERP سرمایه گذاری نموده اند که این رقم در سالهای بعد بین سی تا پنجاه درصد رشد داشته و در سال ۲۰۰۳ به رقمی نزدیک به صدمیلیارد دلار رسیده است .

هزینه نگهداری و بروزرسانی سیستمهای پیاده سازی شده در سال ۲۰۰۰ به رقمی حدود بیست ودو میلیارد دلار بالغ شده که نرخ رشدی برابر سیزده ویكدهم درصد نسبت به سال ۱۹۹۹ داشته است (Broatch,۲۰۰۱) . علاوه بر این ، طبق بررسیهای صورت گرفته ، در حال حاضر بیش از هفتاد درصد از هزار شرکت طراز اول جهان از دید مجله Fortune ، سیستمهای ERP را با موفقیت پیاده نموده و یا در حال پیاده سازی آن هستند . (Kraft,۲۰۰۱)

● پیاده سازی ERP در سازمانها چه مزایایی به همراه دارد ؟

پیاده سازی سیستم ERP مزایای بی شماری را برای سازمانها به ارمغان می آورد اما باید توجه داشت که این مزایا و بهبود فرایندهای تجاری سازمان به راحتی قابل دست یابی نیستند . پیاده سازی موفق یک سیستم ERP بستگی بسیار زیادی به انتخاب سیستم مناسب ، تامین کننده مناسب ، نحوه بومی سازی نرم افزار در سازمان با توجه به استراتژی ، فرهنگ و ساختار سازمان ، تعهد و حمایت مدیریت سازمان از پیاده سازی نرم افزار ، شایستگی مشاوران در پیاده سازی نرم افزار ، كنترل پروژه مناسب در طول فرایند پیاده سازی و اتمام پروژه در زمان مشخص و بودجه پیش بینی شده و مواردی ازین دست دارد .

از این عوامل كه بگذریم ، پیاده سازی ERP در سازمان مزایای بسیار زیادی را به همراه خواهد داشت كه بصورت خلاصه می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

▪ایجاد یكپارچگی سازمانی از بعد اطلاعاتی و افزایش سازگاری در اطلاعات موجود در سازمان.

▪استانداردسازی فرایندهای سازمانی بر اساس بهترین تجربیاتی كه شركتهای عرضه كننده نرم افزار از سازمانهای مختلف به دست آورده اند .

▪مهندسی مجدد فرایندهای سازمانی و کاهش زمان انجام آنها .

▪ تبدیل فرایندهای سازمانی از حالت ضمنی به حالت صریح به علت مهندسی مجددی که در فرایندهای سازمان صورت می پذیرد .

▪ امكان نصب و راه اندازی سریعتر سیستمهای مرتبط با ERP در سازمان از جمله ماژولهای مختلف این نرم افزار و یا سایر نرم افزارهای كاربردی كه از طرف عرضه كنندگان ERP ارایه نشده و مخصوص آن سازمان هستند .

▪ امکان و یا تسهیل توسعه سیستمها و تکنولوژیهای جدید از جمله JIT ،ABC و ... .

▪ امکان ایجاد همکاریهای تجاری ، سرمایه گذاریهای مشترک ، ادغام برای سازمانها با هزینه کمتر و بازدهی بیشتر و نتیجه بهتر .

▪تغییر تمرکز از برنامه نویسی كامپیوتری در سازمان به بهبود فرایندها.

▪فراهم شدن زیر ساخت لازم به منظور پرداختن به SCM و CRM ، دو مبحثی كه در حال حاضر تبدیل به دو جزء جدایی ناپذیر ERP۲ شده اند .

▪توسعه زیر ساخت لازم به منظور وارد شدن به E-Business .

لازم است اشاره شود که از ERP به عنوان کاتالیزور و یا Enabler و یا تسهیل كننده در BPR و یا مهندسی مجدد فرایندهای سازمانی نام برده شده است . اما در مورد اینکه ERP و BPR کدام یک مقدم بر دیگری هستند ، بحثهای زیادی مطرح است و مقالات مختلفی درباره آن وجود دارد . برخی ERP و BPR را دو فرایند لازم و ملزوم یکدیگر دانسته اند و بسیار تاكید بر اجرای كامل BPR همزمان با پیاده سازی ERP و یا قبل از آن دارند ، در حالیكه برخی دیگر بسیار تاكید بر عدم اجرای BPR سنگین در فرایندهای سازمان به منظور افزایش احتمال موفقیت پروژه پیاده سازی ERP در سازمان دارند . تاكید گروه دوم بیشتر بر افزایش دقت در انتخاب ERP مناسب برای سازمان كه دارای بیشترین انطباق با فرایندهای سازمانی است می باشد .

اما به هر حال باید اشاره نمود كه در برخی موارد نرم افزار ERP خریداری شده و منطبق با آن BPR صورت می گیرد که به آن Package Enabled BPR می گویند و در نوع دیگر BPR استاندارد اعمال و پس از آن ERP منطبق بر BPR استاندارد اعمال شده انتخاب می شود ؛ هركدام از این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارا می باشند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: